“Yük maşınları ilə dolu əhali Türkiyəyə keçmək istəyirdi”
Bu gün Baku Tv-də Qərbi Azərbaycan Xronikası layihəsi çərçivəsində jurnalist Əsgər İbrahimovun müəllifi olduğu “Həyat Hekayəsi” verilişinin növbəti buraxılışı hazırlanıb.
Rakus.az xəbər verir ki, “Ermənilər deyirdilər ki, gəlin, siz də bizə qoşulun və “Qarabağ bizimdir!” adlı veriliş Ağbaba mahalının Amasiya rayonunun Çivinli kənd sakini Güləhməd İmanovun həyat hekayəsinə həsr olunub.
O, 1975-ci ildə anadan olduğunu, uşaqlıq, orta məktəb illərini xatırladıb, kəndin fəsillər üzrə təbiətindən danışıb: “Kəndimiz Türkiyə ilə sərhəddə yerləşirdi. Qaynağını bulaqlardan alan və Arpa gölünə tökülən çayda balıq tutardıq. Aşağı və Yuxarı məhəllələrdən ibarət olan kənddə toy şənliklərinə, dədə-baba qaydalarına riayət olunurdu”.
Onun sözlərinə görə, 1988-ci ildə ermənilər Amasiya rayonuna bağlı azərbaycanlı kəndləri mitinqlərə dəvət etməyə başladılar: “Lakin azərbaycanlıların heç biri mitinqə qoşulmadılar. Günlər keçdikcə erməni iğtişaşı yavaş-yavaş böyüməyə başladı və bu, kəndlərə öz mənfi təsirini göstərməyə başladı. Kəndlərə yavaş-yavaş xəbərdarlıq edirdilər ki, çıxın”.
Çivinli kənd sakini deportasiya həyatından da söz açıb: “1988-ci ilin avqust ayı idi. Bizim kəndə azərbaycanlılardan ibarət maşın karvanları axın etməyə başladı. Camaat Türkiyəyə keçmək istəyirdi. Ancaq rus əsgəri qoymadı. Altıncı sinifdə oxuyurdum, 13 yaşım vardı. Sinif yoldaşlarımın çoxu köçüb getmişdilər. Həmin vaxt müəllimlərimiz də köçürdü, dərs deyən qalmamışdı. Biz kənddə ən axırıncı ev qalmışdıq. Böyük qardaşım bizi aparmaq üçün Gürcüstandan maşını gətirdi və biz Gürcüstana, Marnaulda yaşayan qohumun evinə getdik. Bir gecə qaldıqdan sonra Bakıya gəldik. Bu, ermənilərin bizə sonuncu vəhşiliyi idi və yaddaşlarımızda silinməz acı izlər bıraxdı. Kəndimizi 1918-ci, 1948-ci və 1988-ci ildə sürgün ediblər”.
Vətən həsrətinin ürəyində od kimi yandığını deyən G.İmanov qayıdış ümidi ilə yaşadığını bildirib: “Bütün xatirələrim 13 yaşında qoyub gəldiyim kənddə qalıb. Biz mütləq doğma evimizə qayıdacağıq. Çünki orada qəbirlərimiz, dini məbəddərimiz var. İnşallah, qayıdanda ilk olaraq uşaqlıqdan yadımda qalan ziyarətgahlara baş çəkib dua edəcəyəm”.
Ümumiyyətlə, bu həyat hekayəsi Qərbi Azərbaycandan deportasiya olunan yüz minlərlə azərbaycanlının yaşadığı çətinlikləri, acı qaçqınlıq taleyini, eyni zamanda, doğma yurda qayıtmaq arzusunu əks etdirən bir güzgüdür.
Xatırladaq ki, Qərbi Azərbaycan Xronikası layihəsinin məqsədi tarixi qədim torpaqlarımızın adının yaşadılması, tanıdılması, həmçinin azərbaycanlıların ermənilər tərəfindən deportasiyaya məruz qoyulmasından, həmin ərazilərdə mövcud olmuş, lakin adı silinən toponimlərin, saysız-hesabsız yeraltı və yerüstü maddi mədəniyyət nümunələri – qədim yaşayış məskənləri, nekropollar, kurqanlar, qala, saray və istehkam qalıqları, karvansaralar, körpülər, qəbirüstü sənduqələr, at-qoç heykəlləri, məbəd, kilsə, məscid, pir və ocaqların üzə çıxarılması, həmin ərazinin təmiz oğuz-türk məskənləri olduğunu təsdiq edən faktların dünya ictimaiyyətinə çatdırılmasıdır.
Həmçinin Prezident İlham Əliyevin Qərbi Azərbaycanla bağlı dediyi “XX əsrin əvvəllərinə təsadüf edən xəritə bir daha onu göstərir ki, Qərbi Azərbaycan tarixi Azərbaycan diyarıdır, şəhərlərin, kəndlərin adları Azərbaycan mənşəlidir və biz yaxşı bilirik ki, indiki Ermənistan ərazisində tarix boyu Azərbaycan xalqı yaşayıb. İndi əsas vəzifə ondan ibarətdir ki, dünya ictimaiyyəti də bunu bilsin”, – fikrini əsas tutaraq Qərbi Azərbaycan İcmasının hazırladığı Qayıdış Konsepsiyasında irəli gələn vəzifələrin təbliğidir.
Bundan əlavə, Qərbi Azərbaycanla bağlı tarixçilərin, araşdırmaçıların düşüncələrini, deportasiyaya məruz qalmış şəxslərin həyat hekayəsini işıqlandırmaqdır.
Veriliş aprelin 18-də saat 19:30-da Baku Tv-nin efirində və saat 21:30-da YouTube kanalında yayımlanıb.
