“Dağlıq Borçalı ərazisi 1921-ci ildə Ermənistana birləşdirilib” - VİDEO
“Qərbi Azərbaycan Xronikası” layihəsi çərçivəsində növbəti veriliş efirə gedib.
Rakus.az xəbər verir ki, jurnalist Rufik İsmayılovun budəfəki müsahibi Barana Rayon İcmasının sədri Osman Hacıyev olub.
O, Barana rayonundan, ümumilikdə Loru mahalından söhbət açıb. Bildirib ki, Loru mahalı Borçalının dağlıq hissəsini təşkil etdiyindən ona Dağ Borçalısı – Dağlıq Borçalı ərazisi də deyilir. Müsahibin sözlərinə görə, 1921-ci ildə Gürcüstan və Ermənistan bolşevik hökumətləri arasında Lorunun Ermənistana verilməsi haqqında razılıq əldə edilib. Həmin tarixdən etibarən Dağlıq Borçalı ərazisi Ermənistana birləşdirilib. 1922-ci ildə Vorontsovka bölgəsi də Ermənistan SSR-in Loru-Pəmbək qəzasına qatılıb. 1930-cu ildə isə Loru mahalı ərazisində 4 rayon – Barana, Allahverdi, Cəlaloğlu və Vorontsovka rayonları yaradılıb.
O.Hacıyev qeyd edib ki, bolşevik libasına bürünən daşnaklar ötən əsrin əvvəlində Barana rayonunda yerli əhaliyə divan tutub, böyük qırğınlar və dağıntılar törədiblər. Soydaşlarımıza qarşı belə münasibət indiki Ermənistanda sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra da davam etdirilib. Ləmbəlinin, Körpülünün və azərbaycanlılar yaşayan digər kəndlərin adlı-sanlı sakinlərinə müxtəlif böhtanlar atılıb, onların fiziki məhvi istiqamətində siyasət yürüdülüb. İnsanlarla yanaşı, maddi-mədəniyyət abidələri də ermənilərin terroruna, vandalizminə məruz qalıb. Ermənilər tarixin izini silmək, soydaşlarımızı təhqir etmək üçün Ləmbəlidəki qədim qəbiristanlığı dağıdaraq yerində şərab zavodu inşa ediblər. İkinci Dünya müharibəsində yaş fərqinə baxmadan Dağlıq Borçalının əli silah tuta bilən bütün kişilərini, gənclərini, qocalarını məcburi qaydada cəbhəyə yollayıblar. 1948-1953-cü ilin deportasiyasında isə təkcə Ləmbəli kəndindən 86 ailə zorla köçürülüb. Bununla bərabər, Ləmbəli kəndinin adını iki dəfə dəyişiblər.
O.Hacıyev deyib ki, ermənilər onun babasına böhtan ataraq, əvvəlcə ona öz məzarını qazdırıblar, daha sonra xalqın gözü qarşısında güllələyiblər. Digər babası davamlı təqiblərdən yaxa qurtarmaq üçün Türkiyəyə köçməyə məcbur qalıb. İcma sədri söyləyib ki, 1988-ci il hadisələrində təkcə Barana rayonundan 8 mindən çox soydaşımız deportasiya olunub. Davamlı təzyiq və təhdidlərdən özünü, ailə üzvlərini xilas etmək istəyən soydaşlarımız Gürcüstan və Azərbaycan ərazisinə məcburən köç ediblər. Hazırda Barana Rayon İcmasında təşkilatlanma işinin yüksək səviyyədə həyata keçirildiyini diqqətə çatdıran O.Hacıyev vurğulayıb ki, keçmiş məcburi köçkünlər Qarabağa qayıtdıqları kimi, Qərbi azərbaycanlılar da öz ata-baba yurdlarına gec-tez geri qayıdacaqlar.
Xatırladaq ki, Qərbi Azərbaycan Xronikası layihəsinin məqsədi tarixi torpaqlarımızın adının yaşadılması, tanıdılması, həmçinin azərbaycanlıların ermənilər tərəfindən deportasiyaya məruz qoyulması, həmin ərazilərdə mövcud olmuş, lakin adı silinən toponimlərin, saysız-hesabsız yeraltı və yerüstü maddi mədəniyyət nümunələri – qədim yaşayış məskənləri, nekropollar, kurqanlar, qala, saray və istehkam qalıqları, karvansaralar, körpülər, qəbirüstü sənduqələr, xaçdaşlar, at-qoç heykəlləri, məbəd, kilsə, məscid, pir və ocaqların üzə çıxarılması, həmin ərazinin təmiz oğuz-türk məskənləri olduğunu təsdiq edən faktların dünya ictimaiyyətinə çatdırılmasıdır.
Həmçinin Prezident İlham Əliyevin Qərbi Azərbaycanla bağlı dediyi “XX əsrin əvvəllərinə təsadüf edən xəritə bir daha onu göstərir ki, Qərbi Azərbaycan tarixi Azərbaycan diyarıdır, şəhərlərin, kəndlərin adları Azərbaycan mənşəlidir və biz yaxşı bilirik ki, indiki Ermənistan ərazisində tarix boyu Azərbaycan xalqı yaşayıb. İndi əsas vəzifə ondan ibarətdir ki, dünya ictimaiyyəti də bunu bilsin”, – fikrini əsas tutaraq, Qərbi Azərbaycan İcmasının hazırladığı Qayıdış Konsepsiyasından irəli gələn vəzifələrin təbliğidir.
Bundan əlavə, Qərbi Azərbaycanla bağlı tarixçilərin, araşdırmaçıların düşüncələrini, deportasiyaya məruz qalmış şəxslərin həyat hekayəsini işıqlandırmaqdır.
Müsahibə noyabrın 24-də saat 19:00-da Baku Tv-nin efirində və saat 21:30-da Youtube kanalında yayımlanıb.
