Təhlil 14.01.2021 12:00

Ermənilərə vurulmuş “İŞKİL” damğası – Oğurlanmış “Arsak” tarixi

Ölçü

A+ A- A

Erməni kilsəsinin və onun tarixçi varislərinin tarixin tanımadığı hay ( armyan) babalarını uydurma ,, armyan arsakları ” (“arsakum”) adı ilə Part imperiyasının banisi Başbuğ Arsakın çar sülaləsinə bağlamaları erməni icmasının özü qədər saxtadır! Bu baxımdan Manuk Abecyanın ,,Artsax ” (“Arsak”) toponiminin ermənilərə aid olduğunu , guya ,, sübut etmək ” üçün uydurduğu ,, Arsak vadisi ” iddiası təəccüb doğurmur.

O yazır : ,,Güman ki , ermənilər eramızdan əvvəl 5 – ci əsrdə Toran istiqamətində Şimala hərəkət etmiş və ,,Arsak vadisinə ” gəlmişlər.

Etnokökü bu günə kimi məlum olmayan babalarının guya Anadolu torpaqlarından eramızdan əvvəl 5- ci əsrdə Ön Qafqazda ,,Arsak vadisi” nə gəlmələri iddia edilərkən , ” güman” dan başqa Manuk Abecyanın əlində hər hansı yazılı mötəbər mənbə. , yaxud arxeloji , antropoloji və linqvistik maddi – mədəniyyət nümunələri yoxdur , ola da bilməz.Ancaq erməni alimi (?) gözəl bilirdi ki , rusların ilk köçümü 1828 – ci ildə beş ölkədən ( Livan ,Suriya , İrak, Türkiyə və İrandan ) toplayıb gətirdikləri yarımdilənçi babalarının tarixini , əsassız torpaq iddiası ilə əlaqədar Azərbaycan türklərinin qədim ,, Ön Qafqaz Oğuz Albaniyası ” torpaqlarına eramızdan əvbəl 5 – ci əsrdən bağlamağa çalışır.Bu erməni şizafreniyasıdır , erməni aıimlərinin (?) kilsədən gələn əcdad xəstəliyidir. Əgər bu iddia şizafreniya xəstəliyinin nəticəsində olmasaydı , şübhəsiz Manuk Abecyan icmasının tarixinə (?) ayıq və sağlam ağılla ( o da onlarda heç vaxt olmayıb) yanaşardı və başa düşərdi ki , eramızdan əvvəl 5 – ci ədrdə tarix səhnəsində nə Part imperiyasının banisi Başbuğ Arsak , nə də onun Arsakil çar sülaləsi var idi , nə də ki , Azərbaycan türklərinin qədim coğrafi ərazisində “Arsaklı vadisi” anlayışı olub.

Bu baxımdan Kremlin daşnak – bolşevik ünsürlərinin xüsusi göstərişi ilə ,,erməni Dağlıq Qarabağı” tarixi yazmaq üçün Qarabağa gəlmiş görkəmli rus alimi İ.Petruşevskinin rəhbərliyi altında geniş iş aparan ekspedisiyanın rəyi maraqlıdır.

İ.Petruşevski 1930 – cu ildə yazırdı ki , Dağlıq Qarabağın ayrı – ayrı kəndlərində yaşayan erməni ailələrinin babalarının bir qismi 17 – ci əsrin 1 – ci yarısından başlayaraq Cənubi Azərbaycanın Qaradağ mahalından günəmuzd iş üçün zaman – zaman gəlib yerləşmiş rəncbərlərdir. Onların ikinci qismi 1860 – cı ildə Rus imperatorluğu tərəfindən yenə də Qaradağ mahalından kütləvi köçrülüb gətrilmiş və Qarabağda məskunlaşdırılmışdı.

M.Xorenasinin ,, Hayastan tarixi” ni 1858 – ci ildə ,,Armeniya tarixi ” adı ilə rus dilinə çevirərkən yeni mətnə etdiyi ciddi əlavələrlə ümumitürk tarixini (,,Biainiçarlığı” nın , ” Arme çarlığı ,,nın və ” Part çarlığı ,, nın tarixini ) babalarının adına yazan ermənilər bilirdilər ki ,onların yarımdilənçi babaları Persid Qaradağından və digər yerlərdən gəlmişlər.

Bu ,, ermənilərin Qarabağ kəndlərində ” nəslən sosial palentologiyasının olmamasına gətirib çıxarmışdı.Qarabağın heç zaman erməni mədəniyyətinin mərkəzinə çevrilməməsinin əsl səbəbi də elə budur.