Sosial 30.09.2023 20:00

Cildən gətirilən “qara daş”ın möcüzəsi

Qərbi Azərbaycan Xronikası layihəsi çərçivəsində sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru Elçin Əlibəylinin təqdimatında Göyçə mahalının, Çəmbərək (Krasnoselsk) rayonunun Cil kəndi haqqında xüsusi buraxılış hazırlanıb.

Rakus.az xəbər verir ki, verilişdə Cil kəndinin etnoqrafiyası, xalçaçılığı, atət-ənənələri, mətbəxi, toyları, aşıq sənəti, bayram ənənələri və digər sahələrindən geniş söhbət açılıb.

Bildirilib ki, Cil İrəvan quberniyasının Yeni Bayazid qəzasında, indiki Çəmbərək (Krasnoselo) rayonunda kənd. Rayon mərkəzindən 28 kilometr cənub-şərqdə, Göyçə gölünün sahilində yerləşir. Adı Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilib.

Vurğulanıb ki, bu kənd Göyçə mahalında Çəmbərək rayonu yaradılana qədər, yəni 1937-ci il dekabrın 31-dək Vardenis rayonunun tərkibində olub. Tarixi mənbələrdə kəndin XII əsrdə salındığı göstərilir. “Cil” toponimi Azərbaycan dilində “torpağın üstünü basan süpürgəvari ot” mənasında işlənən cil sözü əsasında əmələ gəlib. Bu söz Qazax dialektində “otun bir növü”, Naxçıvan dialektində “ağacın kökü” mənasında işlənir. Ümumiyyətlə, cil otu bataqlıqlarda bitir və onun kökündə aşı maddəsi olur.

Süjetdə 1988-ci ildə Ermənistan rəhbərliyindən “Göyçə Mahalına Muxtariyyət” tələbi ilə Cildə və ətraf kəndlərdə keçirilən etiraz aksiyalarından söz açılır, bu kənddən gətirilən “qara daş”ın möcüzəsinə aydınlıq gətirilir. Qeyd olunur ki, bu daşa əl vuran adam 3 gündən sonra ölür və ona toxunanda qan axır, göz yaşı tökülür.

Həmçinin gümbəzi dağıdan erməni ailəsi niyə məhv oldu, “qara daşa” insanlar niyə sitayiş ediblər, ilin hansı günü heç kim çimmirdi, günortadan sonra meyiti niyə dəfn etmək olmazdı, gəlini günortadan sonra gətirəndə ailədə niyə faciə olurdu və s. suallara cavab tapılır.

Sonda Göyçə aşıq məktəbinin görkəmli nümayəndəsi mərhum Aşıq Müseyibin yaradıcılığına toxunulur, onun ifasında saz havası  səsləndirilir.

Xatırladaq ki, Qərbi Azərbaycan Xronikası layihəsinin məqsədi tarixi torpaqlarımızın adının yaşadılması, tanıdılması, həmçinin azərbaycanlıların ermənilər tərəfindən deportasiyaya məruz qoyulmasından, həmin ərazilərdə mövcud olmuş, lakin adı silinən toponimlərin, saysız-hesabsız yeraltı və yerüstü maddi mədəniyyət nümunələri – qədim yaşayış məskənləri, nekropollar, kurqanlar, qala, saray və istehkam qalıqları, karvansaralar, körpülər, qəbirüstü sənduqələr, xaçdaşlar, at-qoç heykəlləri, məbəd, kilsə, məscid, pir və ocaqların üzə çıxarılması, həmin ərazinin təmiz oğuz-türk məskənləri olduğunu təsdiq edən faktların dünya ictimaiyyətinə çatdırılmasıdır.

Həmçinin Prezident İlham Əliyevin Qərbi Azərbaycanla bağlı dediyi “XX əsrin əvvəllərinə təsadüf edən xəritə bir daha onu göstərir ki, Qərbi Azərbaycan tarixi Azərbaycan diyarıdır, şəhərlərin, kəndlərin adları Azərbaycan mənşəlidir və biz yaxşı bilirik ki, indiki Ermənistan ərazisində tarix boyu Azərbaycan xalqı yaşayıb. İndi əsas vəzifə ondan ibarətdir ki, dünya ictimaiyyəti də bunu bilsin”, – fikrini əsas tutaraq, Qərbi Azərbaycan İcmasının hazırladığı Qayıdış Konsepsiyasından irəli gələn vəzifələrin təbliğidir.

Bundan əlavə, Qərbi Azərbaycanla bağlı tarixçilərin, araşdırmaçıların düşüncələrini, deportasiyaya məruz qalmış şəxslərin həyat hekayəsini işıqlandırmaqdır.

Veriliş sentyabrın 30-da saat 19:30-da “Baku TV”nin efirində və yutub kanalında yayımlanıb.

XƏBƏR LENTİ
Sosial / 30.09.2023 20:00
Cildən gətirilən “qara daş”ın möcüzəsi
Hadisə, Maraqlı, Sosial, Təhlil, Video müsahibə / 29.09.2023 19:48
“Ermənilərdən qorumaq üçün qızımla oğlumu kartofun arasında gizlətdim”
Sosial / 29.09.2023 13:31
“Ermənilər dedilər ki, çıxın, sizi burada məhv edəcəyik” – ANONS
Video müsahibə / 29.09.2023 00:37
Sovet vaxtı azərbaycanlıların soyqırımını əks etdirən 36 cild toplanıb - FOTO - VİDEO
Dünya, Siyasi / 28.09.2023 19:40
Ermənistan Qərbi Azərbaycanı ərazi olaraq tanıyacaq - FOTO - VİDEO
Siyasi / 28.09.2023 12:01
Tatoyan Qərbi Azərbaycan haqqında faktları niyə danır? – ANONS - VİDEO
Siyasi, Sosial / 27.09.2023 19:40
Ruslar Seyidli-Axsaxlı mahalını niyə ləğv edib? - FOTO - VİDEO
Elm və təhsil, Siyasi / 27.09.2023 13:23
İki türk tayfasının adını daşıyan mahal – ANONS
Gündəm, Hərbi / 27.09.2023 12:15
Anım günü ilə bağlı ikinci Şəhidlər xiyabanı ziyarət olunur - FOTO
Gündəm, Hərbi / 27.09.2023 12:01
Vətən müharibəsi şəhidlərinin xatirəsi sükutla yad edilib
Hərbi / 27.09.2023 11:13
Şəhid olmuş hərbi qulluqçularımızın SİYAHISI
Gündəm, Hərbi / 27.09.2023 00:02
Bu gün Vətən müharibəsinin başlamasından 3 il ötür
Siyasi, Sosial / 26.09.2023 19:59
Erməni qızlarından etiraf: “Azərbaycana qarşı haqsızlıq edilib” - FOTO - VİDEO
Siyasi, Sosial / 26.09.2023 14:11
Erməni qızlardan Azərbaycan etirafı – ANONS - VİDEO
Müsahibə / 25.09.2023 20:36
“Ermənilər xristian türklərin abidələrini mənimsəyiblər” - FOTO - VİDEO
Sosial / 24.09.2023 19:41
Paytaxtımızda niyə Qərbi Azərbaycana aid küçə yoxdur? - FOTO - VİDEO
Sosial / 23.09.2023 20:03
Dərələyəzdəki abidəni ermənilər niyə bərpa etmədi? - FOTO - VİDEO
Maraqlı, Sosial, Video müsahibə / 22.09.2023 20:00
“Anam rəhmətə gedəndə kənddən məcbur çıxarıldıq” - VİDEO
İdman, Təhlil / 22.09.2023 17:21
Hikkəli norveçli müəllimlə bağlı xatirə – “Qarabağ”ın təntənəsi – TƏHLİL
Maraqlı, Sosial / 22.09.2023 13:45
“Vətən həsrəti ağır dərddir” – Nazirə Dəmirçiyevanın həyat hekayəsi – ANONS - VİDEO
Müsahibə / 21.09.2023 20:09
“İrəvan- tariximizin məbədidir” – Qərbi Azərbaycan Xronikası - FOTO - VİDEO
Gündəm / 21.09.2023 17:11
PA-dan Yevlax görüşü barədə AÇIQLAMA
Siyasi / 21.09.2023 17:00
Qarabağın erməni sakinlərinə müraciət: “Azərbaycan dövləti təhlükəsizliyinizə təminat verir” - VİDEO
Siyasi, Təhlil / 21.09.2023 16:25
Qarabağda kəsilən atəş səsləri – ümidlər, gözləntilər – TƏHLİL
Gündəm / 21.09.2023 14:16
Görüş bitib və ermənilər Yevlaxı tərk ediblər - VİDEO
Hadisə, Maraqlı / 20.09.2023 20:03
Ermənilər Qafanda azərbaycanlılara niyə çörək verməyiblər? - VİDEO