İqtisadi 29.04.2020 13:05

AQTA fermerləri maarifləndirir - FOTO

Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi “AQTA maarifləndirir” rubrikası çərçivəsində torpaq zərərvericilərinə qarşı mübarizə ilə bağlı fermerlərə tövsiyə verib.  

Rakus.az xəbər verir ki, agentlik hazırda rayonlarda müxtəlif tərəvəz və bostan bitkilərinin əkininin aparıldığını bildirib.

Fermerlər bu bitkilərə, xüsusən ilk cücərtilərin əmələ gəlməsi zamanı onların yeni formalaşmış kökünü zədələyərək təsərrüfata ciddi ziyan vuran torpaq zərərvericilərinə qarşı mübarizə tədbirlərinə xüsusi diqqət yetirməlidirlər: “Məsələn, adi danadişi kütləvi inkişaf etdiyi dövrlərdə kartof, pomidor, kələm, badımcan və s. tərəvəz və digər bitkilərə böyük ziyan vurur. Rütubətli sahələrdə daha çox rast gəlinən bu zərərverici bitkinin gövdəsi və köklərini gəmirərək zədələyir. Eyni zamanda danadişi kartof bitkisinin yumrularına da böyük zərər vurur.

Danadişiyə qarşı mübarizə aparmaq üçün il boyu ardıcıl olaraq tədbirlər həyata keçirilməlidir. Kartof və tərəvəz bitkiləri eyni sahədə 2 il və daha çox əkilərsə, bu zaman danadişi yayılmağa başlayacaq. Ona görə də zərərvericiyə qarşı profilaktik tədbir görmək məqsədilə sahədə aldadıcı yem səpini aparılmalıdır. Bunun üçün qarğıdalı dəni suda bişirilir. 1 kq bişirilmiş dənə 50 qr günəbaxan yağı əlavə edilir. Hazırlanmış kütləyə 15-20 ml karate qarışdırılır. Bir gün saxlanılan dənin növbəti gün üzərinə günəbaxan yağı əlavə edərək qarışdırılır.

Bundan sonra nəm torpaqda 2-3 sm dərinlikdə şırımlar açılaraq dən səpilir və üstü örtülür. Torpaq quru olarsa, bu zaman danadişi dərin qatlarda qalır və aldadıcı yemin səpilməsinin faydası az olur. 1 hektar torpaq sahəsinə təxminən 80-100 kq aldadıcı yem sərf olunur.

Bundan əlavə danadişiyə qarşı kimyəvi mübarizə vasitəsi kimi Canmetrin 25 EC, Sumosa EC, Aktara, Dursban-ultra və s. preparatlarından istifadə edilə bilər.

Bir məlumatı da diqqətinizə çatdıraq ki, zərərvericinin sayını azaltmaq üçün payızda sahələrin müxtəlif yerlərində 40 sm dərinliyində çalalar qazılır, peyinlə doldurularaq üstü örtülür. Qışda həmin çalalar açılaraq danadişilər məhv edilir.

Digər zərərverici- may böcəyinə gəlincə, onun yetkin fərdləri əsasən aprel-may aylarında torpaqdan çıxıb qidalanmağa başlayır. İyun ayında dişi fərdlər torpağın təxminən 12 sm dərinliyində yumurta qoyur və 30-40 gün sonra sürfələr çıxır. Bu sürfələr yetkin fərdə çevrilənə qədər 4 il torpaqda yaşayır və hər il aprel-iyul aylarında kartof, tərəvəz, qarğıdalı, çiyələk, bəzi meyvə ağaclarının, tinglərin, hətta qazon və s. bitkilərin kökü ilə qidalanaraq ziyan vururlar.

Torpaq zərərvericilərinə, o cümlədən may böcəyinin sürfələrinə qarşı kimyəvi mübarizənin səmərəliliyi bir o qədər də yüksək olmur. Ona görə də onlara qarşı mexaniki və aqrotexniki mübarizə aparmaqla daha yaxşı nəticə əldə etmək mümkündür. Belə ki, yaz və erkən yay aylarında sürfələr torpağın 10-20 sm dərinliyinə qalxdıqda, eləcə də yetkin fərdlərin yumurtaqoyma ərəfəsində torpaq şumlanaraq yumurtalar məhv edilməli, sürfələr isə əllə yığılıb zərərsizləşdirilməlidir.

Bundan əlavə, növbəli əkin sisteminə əməl olunmalı, həmçinin meyvə bağlarında cərgəarasına yonca və digər paxlalı bitkilər səpilməlidir. Çünki həmin bitkilərin köklərində olan bakteriyalar tərəfindən azot toplanılır və sürfələr isə azota həssas olduqlarına görə sahədən uzaqlaşırlar.

May böcəyinin sürfələrinə qarşı zərurət olduğu təqdirdə tiametoksam (aktara), diazinon (bazudin) tərkibli insektisidlərdən istifadə edilməsi tövsiyə olunur.

Mübarizə zamanı kimyəvi preparatlardan istifadə mütləq mütəxəssislərin nəzarəti altında həyata keçirilməli, bu zaman təhlükəsizlik, o cümlədən şəxsi gigiyena qaydalarına riayət olunmalıdır.

Bütün bu mübarizə tədbirləri ilə yanaşı, hər iki zərərvericiyə qarşı ətraf mühit və insan sağlamlığı üçün daha təhlükəsiz olan Boverin bioinsektisidinin təlimata uyğun tətbiqi xüsusən həyətyanı sahələrdə səmərəli hesab olunur”.

XƏBƏR LENTİ
Siyasi / 10.07.2024 13:09
Qonşuları arasında bölüşdürülən rayon – ANONS
Elm və təhsil, Maraqlı / 09.07.2024 21:35
“Mamikonyanlar türk, Baqratilər yəhudi mənşəlidir, ermənilərə aidiyyəti yoxdur” – Qərbi Azərbaycan Xronikası - FOTO - VİDEO
Hərbi, Video müsahibə / 09.07.2024 18:48
“Ermənistanın təhlükəsizliyinə Azərbaycan və Türkiyə zəmanət verə bilər” - VİDEO
Elm və təhsil / 09.07.2024 14:09
Türk-qıpçaq irsi və mirası – ANONS - VİDEO
Hərbi, Video müsahibə / 09.07.2024 13:56
“Ermənistan mövcud olmayacaq…” – ANONS - VİDEO
Elm və təhsil, Müsahibə / 08.07.2024 22:36
“Qərbi Azərbaycanda elə bir ailə yoxdur ki, erməni vəhşiliyinə məruz qalmasın” – MÜSAHİBƏ - FOTO - VİDEO
Təhlil / 08.07.2024 17:09
Orbanın 4 ölkəyə səfəri – Putinlə əlaqə saxlayan yeganə siyasi fiqur – TƏHLİL
Sosial / 06.07.2024 22:42
Zod kəndinin qayıdış niyyətli tədbiri – Qərbi Azərbaycan Xronikası - FOTO - VİDEO
Maraqlı, Mətbuat / 05.07.2024 22:41
“12 il Bakıda, 22 il Kiyevdə yaşadım, yuxularımda ancaq Göyçəni görürəm” - FOTO - VİDEO
Maraqlı, Mətbuat / 05.07.2024 13:59
“Biz hökmən o yerlərə dönəcəyik” – Mövsüm Aslanovun “Həyat Hekayəsi” – ANONS - VİDEO
Gündəm, İdman / 05.07.2024 01:24
Qərbi Azərbaycan Kuboku: “Çəmbərək qətliamı” və “Elvin Əlizadə ruzigarı” - FOTO - VİDEO
Dünya, Siyasi, Təhlil / 04.07.2024 22:05
Ermənistanla sülh sazişi mətninə Qərbi Azərbaycan məsələsi artıq daxil edilib - FOTO - VİDEO
Təhlil / 04.07.2024 16:16
Qərblə Şərq arasında mövqeyin göstəricisi – TƏHLİL
Siyasi / 04.07.2024 14:15
İrəvana göndərilən 10-cu paket – ANONS - VİDEO
Maraqlı, Siyasi / 03.07.2024 22:34
I Pavelin qızının şərəfinə qoyulan oğuz yurdu - FOTO - VİDEO
Təhlil / 03.07.2024 15:12
Təkqütblülükdən xilas olmağın yolu – ŞƏT-in təhlükəsizlik imkanları
Siyasi / 03.07.2024 13:49
Çarın bu qızının şərəfinə qoyulan oğuz yurdu – ANONS - VİDEO
Elm və təhsil / 02.07.2024 22:43
“Türklərin Qafqazdakı varlığını 11-ci əsrdən götürmək utopiyadır” - FOTO - VİDEO
Siyasi, Video müsahibə / 02.07.2024 18:36
“Ümumi oyunun bir hissəsi Ermənistanı Fransanın forpostuna çevirməkdir” - VİDEO
Təhlil / 02.07.2024 16:57
İlham Əliyevin sülh şərti – beynəlxalq ictimaiyyətə ismarış – TƏHLİL
Siyasi, Video müsahibə / 02.07.2024 12:24
Ermənistan kimin forpostu olur?- ANONS - VİDEO
Müsahibə / 01.07.2024 22:30
“Kameral təsvirlər Qərbi Azərbaycan torpaqlarının kimə məxsusluğunu sübut edən dövlət sənədidir” - VİDEO
Elm və təhsil / 01.07.2024 13:45
Xəzərlərin etnik kimliyi – ANONS
Maraqlı, Sosial / 29.06.2024 22:01
“Şorcalı mordvin gənci türk casusu adı altında İrəvanda öldürülüb” – Qərbi Azərbaycan Xronikası - FOTO - VİDEO
Maraqlı, Sosial / 28.06.2024 22:46
“Qonaq gələnlər maşını kənddə qoyub Gorusa erməni nömrəsi olan maşınla, avtobusla gedirdilər” - FOTO - VİDEO
Təhlil / 28.06.2024 15:23
Ermənistanın nicatı və Aİ-yə açılan yol – TƏHLİL