“Erməni mətbəxinə məxsus yeməklərin çoxu İrəvan xanlığına aiddir”
Bu gün Baku Tv-də Qərbi Azərbaycan Xronikası layihəsi çərçivəsində rus dilində növbəti buraxılış efirə gedib.
Rakus.az xəbər verir ki, aparıcı Ellada Sarvanın müsahibi “İrəvan mətbəxi” bloqunun yaradıcısı, Qərbi Azərbaycan İcması Qadınlar Ṣurasının üzvü, araşdırmaçı Vəsilə Əkbərova olub.
O, Qərbi Azərbaycanın mahallarında yaşayan azərbaycanlıların xüsusi adət-ənənələri və mətbəxlərinin xüsusiyyətlərindən, İrəvan xanlığına məxsus saray mətbəxinin Qərbi Azərbaycan mətbəxinin yaranmasına, onun zəngin mədəniyyət tarixinin formalaşmasına təsirindən söz açıb: “İrəvan xanlığı zəngin ənənələrə malik sivilizasiya və mədəniyyət mərkəzi idi. İrəvan mətbəxi Anadolu bölgəsinin mətbəxinə çox yaxındır. Xanın nəvəsi sayəsində anbarın itirilmiş reseptlərini bərpa etmək mümkün oldu. Çörək məmulatlarının üzərində ermənilərin bilmədiyi türk irsinin simvolları var. Erməni mətbəxinə məxsus yeməklərin çoxu İrəvan xanlığına aiddir”.
Onun sözlərinə görə, ermənilər tarix boyu azərbaycanlılara məxsus toponimlərlə yanaşı, yemək, mətbəx, klunariyaya da müdaxilə ediblər: “Ermənilərin hazırda özlərininki kimi tanıtdığı mətbəxin 99%-ni Azərbaycan yeməkləri təşkil edir. Onlar ermənilər bizim yeməklərimizin öz mətbəxlərinə məxsus olduqlarını iddia edirlər. İrəvan xanlığının xörəkləri xarici bazarlarda erməni kimi təqdim olunur. Beynəlxalq tədbirlərdə ermənilərə bizim mətbəxə mudaxilələri barədə kəskin iradlarımız çox olub”.
V.Əkbərova Qərbi Azərbaycanlıların doğma yurda qayıdışının mətbəx kimliyimizə təsir edəcəyini də vurğulayıb: “Ermənilərin əlimizdən ala bilmədiyi birlik qayıtmağımıza kömək edəcək. Qayıdandan sonra biz İrəvanın itirilmiş mədəni dəyərlərini bərpa edəcəyik”.
Xatırladaq ki, Qərbi Azərbaycan Xronikası layihəsinin məqsədi tarixi torpaqlarımızın adının yaşadılması, tanıdılması, həmçinin azərbaycanlıların ermənilər tərəfindən deportasiyaya məruz qoyulmasından, həmin ərazilərdə mövcud olmuş, lakin adı silinən toponimlərin, saysız-hesabsız yeraltı və yerüstü maddi mədəniyyət nümunələri – qədim yaşayış məskənləri, nekropollar, kurqanlar, qala, saray və istehkam qalıqları, karvansaralar, körpülər, qəbirüstü sənduqələr, at-qoç heykəlləri, məbəd, kilsə, məscid, pir və ocaqların üzə çıxarılması, həmin ərazinin təmiz oğuz-türk məskənləri olduğunu təsdiq edən faktların dünya ictimaiyyətinə çatdırılmasıdır.
Həmçinin Prezident İlham Əliyevin Qərbi Azərbaycanla bağlı dediyi “XX əsrin əvvəllərinə təsadüf edən xəritə bir daha onu göstərir ki, Qərbi Azərbaycan tarixi Azərbaycan diyarıdır, şəhərlərin, kəndlərin adları Azərbaycan mənşəlidir və biz yaxşı bilirik ki, indiki Ermənistan ərazisində tarix boyu Azərbaycan xalqı yaşayıb. İndi əsas vəzifə ondan ibarətdir ki, dünya ictimaiyyəti də bunu bilsin”, – fikrini əsas tutaraq, Qərbi Azərbaycan İcmasının hazırladığı Qayıdış Konsepsiyasından irəli gələn vəzifələrin təbliğidir.
Bundan əlavə, Qərbi Azərbaycanla bağlı tarixçilərin, araşdırmaçıların düşüncələrini, deportasiyaya məruz qalmış şəxslərin həyat hekayəsini işıqlandırmaqdır.
Müsahibə oktyabrın 29-da saat 18:30-da Youtube kanalında və saat 19:30-da Baku Tv-nin efirində rus dilində yayımlanıb.
xxx
«Большинство блюд армянской кухни – это блюда Иреванского ханства»
Сегодня по Бакинскому телевидению вышел очередной выпуск проекта «Хроника Западного Азербайджана» на русском языке.
Как сообщает Rakus.az, собеседником ведущей Эллады Сарван была основательница блога “Иреванская кухня”, член Женского совета общины Западного Азербайджана, исследователь Весиля Акперова.
Она рассказала об особых традициях и кухне азербайджанцев, проживающих в районах Западного Азербайджана, влиянии дворцовой кухни Иреванского ханства на создание кухни Западного Азербайджана, формировании ее богатой культурной истории: «Иреванское ханство было центром цивилизации и культуры с богатыми традициями. Иреванская кухня очень близка кухне Анатолийского региона. Благодаря правнучке Хана удалось восстановить утраченные рецепты сарая. На выпечках есть символы тюркского наследия, о которых армяне не знают. Большинство блюд армянской кухни – блюда Иреванского ханства».
По её словам, на протяжении всей истории, армяне переименовывали не только топонимы, также присваивали кухню, принадлежащую азербайджанцам: «99% кухни, которую сегодня армяне признают своей, составляют азербайджанские блюда. Армяне утверждают, что многие азербайджанские блюда принадлежит их кухне. Блюда Иреванского ханства на зарубежных рынках представлены как армянские. На международных мероприятиях мы неоднократно предъявляли претензии армянам по поводу их присваиваний азербайджанской кухни ».
В.Акбарова также подчеркнула, что возвращение уроженцев Западного Азербайджана на родину повлияет на нашу кулинарную идентичность: «Единство, которое армяне не смогли у нас отнять, поможет нам вернуться на родину. По возвращению мы восстановим утраченные культурные ценности Иревана».
Напомним, что целью проекта «Хроника Западного Азербайджана» является сохранение и популяризация названия наших исторических и древних земель, а также депортации азербайджанцев армянами, топонимов, существовавших на этих территориях, но их названия были стерты, бесчисленные примеры подземной и наземной материальной культуры – древние поселения, некрополи, курганы, остатки замков, дворцов и укреплений, караван-сараи, мосты, сундуки-гробницы, хачкары, статуи лошадей и баранов, храмы, церкви, мечети, костры и очаги, и доведение до мирового сообщества фактов, подтверждающих, что данная территория является чисто огузо-тюркским поселением.
Кроме того, она призвана осветить мысли историков и исследователей о Западном Азербайджане, истории жизни депортированных людей.
А также нужно отметить слова Президента Ильхама Алиева о Западном Азербайджане: «Карта начала 20-го века еще раз показывает, что Западный Азербайджан является исторической землей Азербайджана, названия городов и сел имеют азербайджанское происхождение, и мы очень хорошо знаем, что азербайджанский народ на протяжении всей истории жил на территории нынешней Армении. Теперь главная задача состоит в том, чтобы об этом узнало и мировое сообщество», – по его мнению, он продвигает задачи, вытекающие из «Концепции возвращения», подготовленной сообществом Западного Азербайджана.
Интервью транслировалось на русском языке 29 октября в 18:30 на YouTube-канале и в 19:30 на Baku TV.
