“Brexit” prosesi – Britaniya və Avropa İttifaqının seçimi – TƏHLİL - FOTO
Böyük Britaniya Avropa İttifaqına azad ticarət barədə məhdud saziş imzalamağı təklif edib.
Rakus.az xəbər verir ki, Londonun fikrincə bu, Birləşmiş Krallığın Avropa İttifaqını, planlaşdırıldığı kimi, oktyabrın 31-nə qədər tərk etməsinə imkan verəcək.
Bu, həm də Böyük Britaniya və Avropa İttifaqı ölkələri arasında sazişsiz “Brexit” prosesi zamanı yarana biləcək bütün tarifləri sıfırlaya bilər. Eyni zamanda, İrlandiya adası ilə bağlı vacib məsələ olan gömrük sərhədi probleminin necə həll olunacağı hələ ki, aydın deyil. Adanın bir hissəsi Avropa İttifaqının tərkibinə daxil olan İrlandiya Respublikasının tərkibindədir, digər hissəsi isə Böyük Britaniyanın tərkibindəki Şimali İrlandiyaya aiddir.
Brüssel Birləşmiş Krallığın Baş Naziri Boris Conson və İrlandiya hökumətinin rəhbəri Leo Varadkar arasında dünən keçirilən danışıqların nəticəsindən ilhamlanıb. Görüşdən sonra İrlandiya hökumətinin rəhbəri oktyabrın sonlarına qədər “Brexit” barədə sazişin imzalanmasının mümkün olduğunu bildirib. Varadkarın mövqeyinin dəyişməsi digər Avropa liderlərinin də onunla həmrəylik nümayiş etdirməsinə gətirib çıxara bilər.
Baş nazirlərin görüşünün nəticələri dərc olunduqdan sonra Böyük Britaniya funt sterlinqinin məzənnəsi aktiv yüksəliş nümayiş etdirib. Nəticədə hərracın başlaması ilə funt sterlinq 1,5 faiz bahalaşıb və günün sonunda onun dəyəri 1,24 dollara çatıb.
Bu arada Böyük Britaniyanın Baş Naziri Boris Conson gələn şənbə günü İcmalar palatasına Avropa İttifaqı ilə saziş və “Brexit” prosesinin təxirə salınması arasında seçim təklif etməyi planlaşdırır.
“The Times” qəzeti yaır ki, Britaniya hökumətinin başçısı Avropa İttifaqı ilə danışıqlarda tərəflərə “Brexit” barədə saziş layihəsini razılaşdırmağa imkan verəcək və onu oktyabrın 17-18-də Brüsseldə keçiriləcək sammitdə təsdiqləyəcək irəliləyişə ümid edir. Bundan sonra sənəd həm də Britaniya parlamentinin dəstəyini qazanmalıdır. Boris Conson artıq oktyabrın 19-da İcmalar palatasının növbədənkənar şənbə iclasının gedişində deputatlara Brüssellə sazişə səs verməyə çağıracaq. Bu məsələ səsverməyə elə qoyulacaq ki, parlament üzvləri mahiyyət etibarilə “Brexit” prosesinin yenidən təxirə salınması və ya ölkəyə oktyabrın 31-dək Avropa İttifaqını tərk etməyə imkan verəcək saziş arasında seçim etmək məcburiyyətində qalacaq.
Əgər Boris Conson deputatların dəstəyini qazansa, parlament Brexit prosesinin həyata keçirilməsi ilə bağlı vacib olan bütün qanunları təsdiq etmək üçün ayın sonuna qədər istirahətsiz çalışmalı olacaq. Lakin Baş Nazirin gələn həftə Brüssellə razılaşdıracağı şərtlər üzrə Avropa İttifaqını tərk etmək məsələsini ümumxalq referendumuna çıxarmağa cəhd edəcək müxalifət Boris Consonun planlarını poza bilər.
Xatırladaq ki, 2016-cı ilin iyununda keçirilən “Brexit” üzrə referendumun gedişində Böyük Britaniya vətəndaşlarının 51,9 faizi ölkənin Avropa İttifaqının tərkibindən çıxmasına səs vermişdi.
Birləşmiş Krallıq “Brexit” qərarı ilə bağlı rəsmi bildiriş göndəriləndən iki il sonra – 2019-cu il martın 29-da Avropa İttifaqını tərk etməli idi. Lakin Britaniya parlamentinin İcmalar palatasının deputatları Brüssellə Boris Consonun sələfi Tereza Mey arasında əldə olunan “Brexit” şərtləri barədə saziş layihəsini üç dəfə rədd ediblər. Nəticədə Avropa İttifaqı “Brexit” prosesini əvvəlcə aprel və ya may aylarına, sonra isə oktyabrın 31-nə təxirə salmağa razılıq verib, Tereza Mey vəziyyəti dalandan çıxara bilməyərək istefa vermək məcburiyyətində qalıb. Onun yerini isə “Brexit” prosesinin yenidən təxirə salınmasına yol verməyəcəyini və Brüsselin Londonun tələbi ilə razılaşmayacağı təqdirdə ölkəsini Avropa İttifaqının tərkibindən sazişsiz çıxaracağını vəd edən Boris Conson tutub.
