“Biz evi ermənilərlə dəyişmədik, satmadıq və halallıq vermədik”
Bu gün Baku Tv-də Qərbi Azərbaycan Xronikası layihəsi çərçivəsində jurnalist Əsgər İbrahimovun müəllifi olduğu “Həyat Hekayəsi” verilişinin növbəti buraxılışı hazırlanıb.
Rakus.az xəbər verir ki, “Məşhur aktyor: “37 ildir ayrıldığım Zodda ölmək istəyirəm” adlı veriliş Göyçə mahalının, Basarkeçər rayonunun Zod kənd sakini, tanınmış aktyor Elməddin Cəfərovun həyat hekayəsinə həsr olunub.
O, 1981-ci ildə dünyaya gəldiyini, uşaqlıq və orta məktəb illərini xatırladıb: “Ailədə üç qardaş bir bacı olmuşuq. Bütün xatirələrim Zodla bağlıdır. İkinci sinifdə oxuyanda biz məcbur evimizdən çıxmışıq. Kəndimiz böyük, əhalisi çox idi. Türklərin lap qədimdən yaşadığı yaşayış məkanı olub. Zod dədə-babadan türk yurdu olub. Orada türklər yaşayıb, ermən sakin olmayıb. Ermənilərin Zoda qarşı yüzillik bir travmaları var idi”.
Onun sözlərinə görə, deportasiya zamanı ən axırıncı çıxan Zod camaatı olub: “1988-ci ilin noyabrında Ermənistan SSR-nin birinci katibi bizim kəndə gəldi ki, çıxmalısınız, qərarı SSR-i verib. Zod camaatı çıxmırdı. Qızıl mədənində işləyənlərin hamısını tutub saxlamışdılar. O dedi ki, tutduqlarınızı buraxın, bizim sizinlə davamız yoxdur, sizə heç nə etmirik, şərait də yaradırıq, dəhliz açırıq, maşınlar veririk, yəni nə istəyirsinizsə təşkil edirik. Ağsaqqallarla danışıqdan sonra bizimkilər adamları buraxdılar. 1988-ci ilin fevralından ətraf kəndlərdən cammat çıxmağa başlamışdı. Biz sentyabrda məktəbə getdik, oktyabrda məktəbi bağladılar, təhsil dayandı. Ara qarışmışdı. Oktyabrın ortalarında atam bacımı, anamı və kiçik qardaşımı Gəncəyə babamgilə qoydu. Özü qayıtdı. Kənddə yalnız kişilər və 7 yaşdan yuxarı oğlan uşaqları qalmışdı. Biz onlarla bir yerdə noyabrın axırlarında çıxdıq. Biz evi ermənilərlə dəyişmədik, satmadıq, halallıq vermədik. Səhər tezdən hava işıqlaşmamış hamımız böyük yük maşını ilə Kəlbəcərdən Gəncəyə gəldik”.
E.Cəfərov vurğulayıb ki, yaşlandıqca qəribə bir enerji məni ora dartır: “Orada yaşamaq arzumdur. Yarıda kəsilən uşaqlığımı yaşamaq istəyirəm. İnşallah, doğulduğumuz torpaqlara qayıdacağıq. Doğulduğum torpaqda dünyadan getmək istəyərəm. Çünki ora bizim dədə-babamızın minilliklər boyu yaşadığı yurd- yuvamızdır. Biz haqqımıza gec-tez çatacağıq”.
Ümumiyyətlə, bu həyat hekayəsi Qərbi Azərbaycandan deportasiya olunan yüz minlərlə azərbaycanlının yaşadığı çətinlikləri, acı qaçqınlıq taleyini, eyni zamanda, doğma yurda qayıtmaq arzusunu əks etdirən bir güzgüdür.
Xatırladaq ki, Qərbi Azərbaycan Xronikası layihəsinin məqsədi tarixi qədim torpaqlarımızın adının yaşadılması, tanıdılması, həmçinin azərbaycanlıların ermənilər tərəfindən deportasiyaya məruz qoyulmasından, həmin ərazilərdə mövcud olmuş, lakin adı silinən toponimlərin, saysız-hesabsız yeraltı və yerüstü maddi mədəniyyət nümunələri – qədim yaşayış məskənləri, nekropollar, kurqanlar, qala, saray və istehkam qalıqları, karvansaralar, körpülər, qəbirüstü sənduqələr, at-qoç heykəlləri, məbəd, kilsə, məscid, pir və ocaqların üzə çıxarılması, həmin ərazinin təmiz oğuz-türk məskənləri olduğunu təsdiq edən faktların dünya ictimaiyyətinə çatdırılmasıdır.
Həmçinin Prezident İlham Əliyevin Qərbi Azərbaycanla bağlı dediyi “XX əsrin əvvəllərinə təsadüf edən xəritə bir daha onu göstərir ki, Qərbi Azərbaycan tarixi Azərbaycan diyarıdır, şəhərlərin, kəndlərin adları Azərbaycan mənşəlidir və biz yaxşı bilirik ki, indiki Ermənistan ərazisində tarix boyu Azərbaycan xalqı yaşayıb. İndi əsas vəzifə ondan ibarətdir ki, dünya ictimaiyyəti də bunu bilsin”, – fikrini əsas tutaraq Qərbi Azərbaycan İcmasının hazırladığı Qayıdış Konsepsiyasında irəli gələn vəzifələrin təbliğidir.
Bundan əlavə, Qərbi Azərbaycanla bağlı tarixçilərin, araşdırmaçıların düşüncələrini, deportasiyaya məruz qalmış şəxslərin həyat hekayəsini işıqlandırmaqdır.
Veriliş mayın 30-da saat 20:30-da Baku Tv-nin efirində və saat 21:30-da YouTube kanalında yayımlanıb.
